Przesilenie zimowe oznacza moment, w którym oś obrotu Ziemi jest maksymalnie odchylona od Słońca. Na półkuli północnej przesilenie datowane jest na 21 lub 22 grudnia. To jednocześnie najkrótszy dzień oraz najdłuższa noc w roku. W tym czasie na półkuli południowej mamy do czynienia z przesileniem letnim. Przesilenie zimowe oznacza, że rozpoczęła się astronomiczna zima. Słońce góruje w zenicie w możliwie najdalej na południe wysuniętej szerokości geograficznej półkuli południowej - zwrotniku Koziorożca.
Najkrótszy dzień w roku trwa nieco ponad siedem godzin. Najdłuższa noc w roku podczas przesilenia zimowego w Polsce będzie trwała najdłużej w wysuniętym najbardziej na północ krańcu Polski, czyli w rejonie Jastrzębiej Góry. W najbardziej wysuniętym na południe skraju Polski noc będzie o przeszło godzinę krótsza. Przykładowo we Władysławowie najkrótszy dzień w roku będzie trwał około 7 godzin i 15 minut, a w Ustrzykach Dolnych długość dnia będzie wynosiła ok. 8 godz. 10 min. Najkrótszy dzień w roku 2018 w Warszawie będzie trwał 7 godz. 41 min., będzie krótszy od najdłuższego dnia w roku o 9 godz. 2 min.
Z okresem przesilenia zimowego wiązały się różne wierzenia. Już przedchrześcijańscy Słowianie zauważyli, że od przesilenia zimowego dzień pomału staje się coraz dłuższy, a noc krótsza. Oznaczało to zwycięstwo światła nad ciemnością. Również w starożytnym Rzymie ten czas obchodzono bardzo uroczyście. Saturnalia, które początkowo obchodzono 19 grudnia z czasem zaczęto świętować przez tydzień od 17 do 23 grudnia. Warto zauważyć, że według kalendarza juliańskiego na początku naszej ery przesilenie zimowe wypadało 25 grudnia.
W roku 2024 Przesilenie zimowe obchodzi się 21 grudnia (Sobota). Przesilenie zimowe to święto ruchome. Z powodu długości roku słonecznego i stosowania lat przestępnych przesilenie zimowe na półkuli północnej przypada 21 albo 22 grudnia..
W poprzednich latach, a także w kolejnych święto to było lub będzie obchodzone w następujących dniach:
| Święto / Wydarzenie | Data | dzień tygodnia | dzień roku | tydzień | ile dni |
|---|---|---|---|---|---|
| Przesilenie zimowe 2014 | 22 grudnia 2014 | Poniedziałek | 356 | 52 | -3644 |
| Przesilenie zimowe 2015 | 22 grudnia 2015 | Wtorek | 356 | 52 | -3279 |
| Przesilenie zimowe 2016 | 21 grudnia 2016 | Środa | 356 | 51 | -2914 |
| Przesilenie zimowe 2017 | 21 grudnia 2017 | Czwartek | 355 | 51 | -2549 |
| Przesilenie zimowe 2018 | 21 grudnia 2018 | Piątek | 355 | 51 | -2184 |
| Przesilenie zimowe 2019 | 22 grudnia 2019 | Niedziela | 356 | 51 | -1818 |
| Przesilenie zimowe 2020 | 21 grudnia 2020 | Poniedziałek | 356 | 52 | -1453 |
| Przesilenie zimowe 2021 | 21 grudnia 2021 | Wtorek | 355 | 51 | -1088 |
| Przesilenie zimowe 2022 | 21 grudnia 2022 | Środa | 355 | 51 | -723 |
| Przesilenie zimowe 2023 | 22 grudnia 2023 | Piątek | 356 | 51 | -357 |
| Przesilenie zimowe 2024 | 21 grudnia 2024 | Sobota | 356 | 51 | 8 |
| Przesilenie zimowe 2025 | 21 grudnia 2025 | Niedziela | 355 | 51 | 373 |
| Przesilenie zimowe 2026 | 21 grudnia 2026 | Poniedziałek | 355 | 52 | 738 |
| Przesilenie zimowe 2027 | 22 grudnia 2027 | Środa | 356 | 51 | 1104 |
| Przesilenie zimowe 2028 | 21 grudnia 2028 | Czwartek | 356 | 51 | 1469 |
| Przesilenie zimowe 2029 | 21 grudnia 2029 | Piątek | 355 | 51 | 1834 |
| Przesilenie zimowe 2030 | 21 grudnia 2030 | Sobota | 355 | 51 | 2199 |
| Przesilenie zimowe 2031 | 22 grudnia 2031 | Poniedziałek | 356 | 52 | 2565 |
| Przesilenie zimowe 2032 | 21 grudnia 2032 | Wtorek | 356 | 52 | 2930 |
| Przesilenie zimowe 2033 | 21 grudnia 2033 | Środa | 355 | 51 | 3295 |
| Kalendarz na grudzień 2024 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Pon | Wto | Śro | Czw | Pią | Sob | Nie |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||