Narodowe Święto Niepodległości 2024

Narodowe Święto Niepodległości zostało ustanowione ustawą z 23 kwietnia 1937 r. Upamiętniało odzyskanie przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów (1795-1918). Polska została wymazana z mapy Europy po tym jak w 1795 roku Prusy, Austria oraz Rosja dokonały III rozbioru Polski. Dopiero rozpad starego porządku geopolitycznego Europy po zakończeniu I wojny światowej, dzięki klęsce Niemiec oraz rozpadowi Austro-Węgier dawał Polsce realną szansę na odzyskanie niepodległości.

Dlaczego świętujemy 11 listopada?

Pod koniec wojny sytuacja międzynarodowa była dla Polski bardzo korzystna i tej szansy nie zaprzepaszczono. Pierwsze próby przywrócenie państwowości podejmowano już na przełomie października i listopada 1918 roku. 28 października 1918 r. posłowie polscy do parlamentu austriackiego powołali Polską Komisję Likwidacyjną, która miała przejąć władzę nad Galicją. Na jej czele stanął Wincenty Witos. W nocy z 6 na 7 listopada w Lublinie powstaje Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, którego premierem został Ignacy Daszyński. 10 listopada specjalnym pociągiem z Berlina przyjechał, zwolniony z więzienie w twierdzy magdeburskiej Józef Piłsudski. Następnego dnia, właśnie 11 listopada 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego przekazała mu władzę.

Kontrowersje związane z datą

Data 11 listopada do obchodów święta niepodległości była kontrowersyjna i nie do zaakceptowania przez wszystkie ugrupowania w Polsce stąd tak późne jest ustanowienie. Brak akceptacji ze strony niektórych środowisk wziął się stąd, że odnosiła się do dnia, w którym Józef Piłsudski otrzymał władzę od Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego. Rada została powołana reskryptami niemieckich i austro-węgierskich władz okupacyjnych, dlatego uważano, że Piłsudski otrzymał mandat do rządzenia od władz okupacyjnych. Przyjmując władzę od regentów podkreślił w ten sposób jej ciągłość i legalny charakter.

Święto Niepodległości zostało zniesione ustawą Krajowej Rady Narodowej 22 lipca 1945 r., a w jego miejsce ustanowiono nową datę, która utrzymała się aż do 1989 roku, było to 22 lipca czyli Narodowe Święto Odrodzenia Polski. W PRL poza nielicznymi wyjątkami świętowanie 11 listopada było zakazane, a próby przeciwstawiania się zakazom kończyły się najczęściej brutalną interwencją milicji i oddziałów ZOMO. Zdarzały się również zatrzymania, a nawet wyroki skazujące na pobyt w więzieniu. Ponownie Święto Niepodległości 11 listopada przywrócono po transformacji systemowej w 1989 roku. Dzień ten obecnie jest dniem wolnym od pracy.

Obchody Dnia Niepodległości

Główne obchody święta odbywają się na placu marsz. Józefa Piłsudskiego, przed Grobem Nieznanego Żołnierza. Biorą w nim udział najwyższe władze państwowe. Najbardziej jednak znaną i kontrowersyjną formą obchodów jest Marsz Niepodległości, który został zainicjowany przez nacjonalistyczne organizacje: Młodzież Wszechpolską i Obóz Narodowo-Radykalny.

Kiedy wypada Narodowe Święto Niepodległości 2024?

W roku 2024 Narodowe Święto Niepodległości obchodzi się 11 listopada (Poniedziałek). Jest to dzień wolny od pracy.

W poprzednich latach, a także w kolejnych święto to było lub będzie obchodzone w następujących dniach:

Ludność Polski według kryterium języka ojczystego 1931. Oficjalna mapa GUS