Pory roku

Zmieniający się w rytmie rocznym stopień nasłonecznienia różnych części Ziemi pociąga za sobą zmiany klimatyczne, które nazywamy porami roku. Wynika to z ruchu Ziemi wokół Słońca i nachylenia osi ziemskiej. W naszej strefie klimatycznej (strefa klimatów umiarkowanych) rozróżniamy cztery pory roku. Są to: wiosna, lato, jesień i zima. Dodatkowo można jeszcze wyróżnić dwie klimatyczne pory przejściowe, czyli: przedwiośnie i przedzimie.

Kiedy zaczyna się wiosna, lato, jesień i zima?
To zależy od tego, czy chodzi nam o porę roku kalendarzową, meteorologiczną, klimatyczną, czy astronomiczną.

Astronomiczna pory roku

Daty zmian astronomicznych pór roku oblicza się na podstawie położenia Słońca w zenicie nad różnymi szerokość geograficznymi. Towarzyszą temu zamiany długości dnia oraz nocy.

Pora rokuTrwa odTrwa doData
astronomiczna wiosna 2023
(jesień na półkuli południowej)
równonoc wiosennaprzesilenie letnie20 III - 20 VI
atronomiczne lato 2023
(zima na półkuli południowej)
przesilenie letnierównonoc jesienna21 VI - 22 IX
astronomiczna jesień 2023
(wiosna na półkuli południowej)
równonoc jesiennaprzesilenie zimowe23 IX - 21 XII
astronomiczna zima
(lato na półkuli południowej)
przesilenie zimowerównonoc wiosenna21 XII - 19 III

Meteorologiczna pora roku

Meteorologiczne pory roku ustalono na potrzeby obliczeń statystycznych dokonywanych przez meteorologów i klimatologów. Chodzi o to żeby w danych statystycznych porównywać ten samo okres czasu. W przypadku astronomicznych czy klimatycznych pór roku takiej możliwości nie ma. Meteorologiczne pory roku zaczynają się 1 dnia miesiąca rozpoczynającego daną porę roku jednak w zależności od kraju lub instytucji te zakresy dat mogą być różne.

Półkula północna:

  • Wiosna: 1 marca do 31 maja
  • Lato: 1 czerwca do 31 sierpnia
  • Jesień: 1 września do 30 listopada
  • Zima: 1 grudnia do 28 lutego

Półkula południowa:

  • Wiosna: 1 września do 30 listopada
  • Lato: 1 grudnia do 28 lutego
  • Jesień: 1 marca do 31 maja
  • Zima: 1 czerwca do 31 sierpnia

Klimatyczna pora roku

Oprócz astronomicznych i meteorologicznych pór roku wyróżnić można jeszcze klimatyczne pory roku, wyznaczane na podstawie średnich temperatur powietrza.