Zmieniający się w rytmie rocznym stopień nasłonecznienia różnych części Ziemi pociąga za sobą zmiany klimatyczne, które nazywamy porami roku. Wynika to z ruchu Ziemi wokół Słońca i nachylenia osi ziemskiej. W naszej strefie klimatycznej (strefa klimatów umiarkowanych) rozróżniamy cztery pory roku. Są to: wiosna, lato, jesień i zima. Dodatkowo można jeszcze wyróżnić dwie klimatyczne pory przejściowe, czyli: przedwiośnie i przedzimie.
Kiedy zaczyna się wiosna, lato, jesień i zima?
To zależy od tego, czy chodzi nam o porę roku kalendarzową, meteorologiczną, klimatyczną, czy astronomiczną.
Daty zmian astronomicznych pór roku oblicza się na podstawie położenia Słońca w zenicie nad różnymi szerokość geograficznymi. Towarzyszą temu zamiany długości dnia oraz nocy.
Pora roku | Trwa od | Trwa do | Data |
---|---|---|---|
astronomiczna wiosna 2023 (jesień na półkuli południowej) | równonoc wiosenna | przesilenie letnie | 20 III - 20 VI |
atronomiczne lato 2023 (zima na półkuli południowej) | przesilenie letnie | równonoc jesienna | 21 VI - 22 IX |
astronomiczna jesień 2023 (wiosna na półkuli południowej) | równonoc jesienna | przesilenie zimowe | 23 IX - 21 XII |
astronomiczna zima (lato na półkuli południowej) | przesilenie zimowe | równonoc wiosenna | 21 XII - 19 III |
Meteorologiczne pory roku ustalono na potrzeby obliczeń statystycznych dokonywanych przez meteorologów i klimatologów. Chodzi o to żeby w danych statystycznych porównywać ten samo okres czasu. W przypadku astronomicznych czy klimatycznych pór roku takiej możliwości nie ma. Meteorologiczne pory roku zaczynają się 1 dnia miesiąca rozpoczynającego daną porę roku jednak w zależności od kraju lub instytucji te zakresy dat mogą być różne.
Oprócz astronomicznych i meteorologicznych pór roku wyróżnić można jeszcze klimatyczne pory roku, wyznaczane na podstawie średnich temperatur powietrza.