Sobota

Sobota według normy ISO-8601 jest szóstym, licząc od niedzieli dniem tygodnia. Jednak licząc zgodnie z tradycją biblijną, gdzie niedziela jest pierwszym dniem tygodnia, sobota jest ostatnim, siódmym dniem tygodnia.

Pochodzenie nazwy

W językach słowiańskich oraz wielu europejskich nazwa wywodzi się od szabatu. W judaizmie oraz niektórych Kościołach chrześcijańskich jest to świąteczny dzień odpoczynku obchodzony na pamiątkę ostatniego dnia tygodnia, podczas którego Bóg odpoczywał po stworzeniu świata. I tak w języku włoskim mamy sabato, hiszpańskim sábado, a w niemieckim Samstag.

Inna nazwa używana w Niemczech na określenie soboty to Sonnabend "wigilia słońca" lub "dzień przed niedzielą". Sonnabend jest powszechnie stosowany w północnych i wschodnich Niemczech, a także oficjalną nazwą dla soboty we wschodnich Niemczech. W krajach skandynawskich sobota nazywa się lördag, lørdag lub laurdag, a nazwa wywodzi się od starego słowa laugr, co oznacza łaźnię, w związku z czym lördag utożsamiane jest z kąpielą. Wynika to z tego, że Wikingowie kąpali się właśnie w soboty.

W przeciwieństwie po poprzednich dni tygodnia, których nazwę najczęściej wywodziło się od łacińskiej nazwy bóstw lub ich nordyckich odpowiedników łacińska nazwa dies Saturni "dzień Saturna" występuje rzadziej np. w angielskim Saturday. W przypadku soboty łacińska nazwa została zapożyczona bezpośrednio przez ludy zachodnioniemieckie, prawdopodobnie dlatego, że żaden z germańskich bogów nie był uważany za odpowiednik rzymskiego boga Saturna. Sobota obok niedzieli to jedyne dni, których polska nazwa nie odnosi się do kolejności występowania w dniach tygodnia.

Sobota w tradycji

Judaizm, chrześcijaństwo oraz islam traktują sobotę jako siódmy dzień tygodnia. W związku z tym w części krajów nie przyjęła się norma ISO-8601 i nadal sobota jest uznawana za siódmy, ostatni dzień tygodnia. Dotyczy to zwłaszcza krajów anglosaskich. W krajach arabskich sobota z kolei jest pierwszym dniem tygodnia. Wyjątkiem są tu takie kraje islamskie jak Bangladesz, Indonezja, Malezja, Brunei, kraje Azji Środkowej, czy Turcja. W tych krajach sobota jest ostatnim dniem tygodnia.

W kulturze zachodniej sobota wraz z niedzielą tworzą dwa dni weekendu, które dla większości z nas są dniami wolnymi od pracy. Jednak zgodnie z zapisami w ustawie o dniach wolnych od pracy w roku kalendarzowym jako dni wolne od pracy wskazuje się tylko niedziele.

• skrót soboty to sob. w kalendarzach So (często mylone z Sb)
• sobota występuje między piątkiem a niedzielą
• ciało niebieskie związane z sobotą to Saturn, a znaki zodiaku Koziorożec i Wodnik

Wydarzyło się w sobotę

• sobota, 31 października 1517 - początek reformacji, Marcin Luter ogłasza 95 tez
• sobota, 23 września 1922 - Sejm przyjął ustawę upoważniającą rząd do budowy portu morskiego w Gdyni
• sobota, 16 grudnia 1922 - zamach na Gabriela Narutowicza
• sobota, 12 lipca 1997 - powódź tysiąclecia we Wrocławiu